Beroerte (CVA)

De acute fase

De acute fase is de eerste fase na het ontstaan van de beroerte. In deze fase is het belangrijk dat artsen snel kunnen handelen. Dit is nodig om zo snel mogelijk te kunnen starten met de juiste behandeling. Daarna wordt u opgenomen op de afdeling Neurologie zodat er onderzoek gedaan kan worden naar de oorzaak van de beroerte en u een start kunt maken met uw revalidatie.

Acute CVA-behandeling

Bij een CVA of een TIA is snel (be)handelen van belang, om verdere schade zo veel mogelijk te beperken en het risico op herhaling te verminderen. Het St. Antonius Ziekenhuis biedt hooggekwalificeerde zorg om patiënten waarbij het vermoeden bestaat op een beroerte of TIA snel te onderzoeken: er is namelijk 24/7 overleg mogelijk met de dienstdoende neuroloog en patiënten kunnen 24/7 doorgestuurd worden.

Als u in het ziekenhuis komt is alles gericht op het snel stellen van een diagnose, het vroegtijdig starten van een behandeling, het snel in kaart brengen van de risicofactoren en het voorkomen van complicaties. Daarom wordt op de Spoedeisende Hulp direct een aantal onderzoeken gedaan, zoals lichamelijk onderzoek, CT- of MRI-scan, ECG en bloedonderzoek. Op basis van de onderzoeken stelt de arts een diagnose en bepaalt hij welke behandeling het beste bij uw situatie past. Een van de mogelijkheden is trombolyse: het toedienen van medicatie via de ader (intraveneuze trombolyse) of liesslagader (intra-arteriële trombolyse). In sommige gevallen wordt bij deze laatste methode de afsluiting in het bloedvat verwijderd (Intra-arterieel-trombectomie).

Revalidatiefase

De revalidatie richt zich met name op het weer oppakken van algemene dagelijkse levensverrichtingen, zoals wassen, aankleden en eten. In een later stadium is er ook cognitieve revalidatie, het trainen van geheugen en denkvermogen, mogelijk.

In de eerste 3 tot 6 maanden na een beroerte kan er veel herstellen en tot ongeveer een jaar na de beroerte kunnen de beschadigingen in de hersenen en de gevolgen daarvan nog in enige mate herstellen. Dit gebeurt vooral wanneer u samen met uw zorgverleners werkt aan uw herstel bijvoorbeeld met revalidatiebehandeling. Uit onderzoek is gebleken dat hoe eerder u met een oefenprogramma begint en hoe intensiever u oefent, hoe sneller en beter uw herstel zal zijn. Het doel is dat u weer zo zelfstandig mogelijk kunt functioneren. Deze fase heet dan ook de herstel- of revalidatiefase. 

Chronische fase: omgaan met de gevolgen

De hele periode na de revalidatiefase noemen we de chronische fase. Een CVA is een ingrijpende gebeurtenis, zowel voor u als uw omgeving. De gevolgen kunnen per persoon verschillen. Er valt nog niet te zeggen in hoeverre de verschijnselen die door de CVA zijn ontstaan zich zullen herstellen. Dit zorgt voor veel onzekerheid. Vaak gaat dit samen met gevoelens van verdriet, somberheid, boosheid en rouw. Het kost tijd om deze gevoelens te verwerken en eventuele veranderingen te accepteren. De begeleiding in de chronische fase is gericht op verwerking, acceptatie, leren omgaan met blijvende beperkingen en ondersteuning van de mantelzorg. De CVA-nazorgverpleegkundige van de thuiszorgorganisatie en uw huisarts kunnen u daarbij ondersteunen.

Multidisciplinair team

De afdeling Neurologie van het St. Antonius Ziekenhuis werkt in een multidisciplinair team samen met u en uw familie aan uw herstel. Dit betekent dat u met verschillende zorgverleners te maken kunt krijgen. Naast de neuroloog en verpleegkundige kan een fysiotherapeut, ergotherapeut en logopedist betrokken zijn bij uw behandeling. We bekijken samen met u hoe we u het beste kunnen helpen en bespreken wat u zelf kunt doen om uw risico op een nieuwe beroerte of andere hart- en vaatziekte te verkleinen. Daarnaast stellen we een behandelplan voor u op.

Nazorg

Bezoek CVA-nazorgverpleegkundige

Bij ontslag uit het ziekenhuis naar huis wordt u aangemeld bij de CVA-nazorgverpleegkundige van een thuiszorgorganisatie. De CVA-nazorgverpleegkundige neemt telefonisch contact met u op en bezoekt u na ongeveer 3 tot 4 weken thuis.

Tijdens het huisbezoek kijkt de verpleegkundige hoe het met u gaat, wordt uw bloeddruk gemeten en kunt u vragen stellen.

Controleafspraak

Ongeveer 6-8 weken na ontslag uit het ziekenhuis naar huis komt u voor controle terug op de poli Neurologie bij de verpleegkundig specialist. Tijdens deze controle kijken we of het herstel na uw TIA, herseninfarct of hersenbloeding naar verwachting verloopt. Daarnaast vragen we u of er nieuwe klachten zijn ontstaan. Ook wordt nagegaan of u bijwerkingen heeft bij de nieuw gestarte medicatie.

Revalidatiecentrum: als verdere revalidatie nodig is

Als het herstel na uw herseninfarct of –bloeding minder snel verloopt, dan gaat u verder revalideren in een revalidatiecentrum of op een revalidatieafdeling van een verpleeghuis. Deze bieden u de zorg die u nodig heeft.

Preventie: verklein de kans op een beroerte

U kunt het risico op een TIA, herseninfarct of hersenbloeding verkleinen door zo gezond mogelijk te leven. Een gezonde leefstijl betekent: niet roken, regelmatig (bijvoorbeeld eenmaal per jaar) uw bloeddruk laten controleren en uw bloed laten controleren op diabetes mellitus (suikerziekte) en cholesterol. Ook een gezonde voeding en voldoende lichaamsbeweging verkleint de kans op een TIA, herseninfarct of hersenbloeding.

Wanneer u eenmaal een beroerte of TIA heeft gehad, heeft u een grotere kans om dit opnieuw te krijgen. U kunt die kans verkleinen door de volgende maatregelen te nemen:

• Neem uw medicijnen dagelijks volgens voorschrift in:
  • De bloedverdunner (bij TIA en herseninfarct) zorgt ervoor dat uw bloed minder snel stolt.
  • De cholesterolverlager zorgt ervoor dat er minder vet aanwezig is in uw bloed.
  • De middelen tegen hoge bloeddruk, voorkomen dat uw bloeddruk te hoog wordt.
• Zorg voor een gezonde leefstijl: dit verkleint de kans op slagaderverkalking en daarmee de kans op een TIA, beroerte of een andere hart- en vaatziekte. Een gezonde leefstijl houdt in:
  • Niet roken, roken is erg slecht voor uw bloedvaten.
  • Gezond eten: veel groente en fruit en zo min mogelijk verzadigde vetten.
  • Voldoende lichaamsbeweging: minimaal een half uur per dag.
  • Drink alcohol met mate: maximaal twee glazen voor mannen en één glas alcohol per dag voor vrouwen.
  • Heeft u suikerziekte? Zorg dan voor een goede instelling van uw bloedsuiker.
  • Heeft u een hoog cholesterol? Volg dan de voedingsadviezen van uw arts opvolgt en uw medicijnen om het cholesterol te verlagen trouw inneemt.

Deze maatregelen helpen niet alleen om een nieuwe beroerte te voorkomen, maar zorgen er ook voor dat u minder kans heeft op bijvoorbeeld een hartinfarct.

Er zijn twee soorten beroertes: een herseninfarct en een hersenbloeding. Deze hebben ieder andere oorzaken. Een TIA (transient ischaemic attack) lijkt op een beroerte, maar de symptomen gaan snel (binnen enkele minuten tot uren) weer voorbij. Een TIA kan een voorbode zijn van een beroerte.

• Herseninfarct: hierbij wordt een bloedvat in de hersenen afgesloten door een bloedstolsel. Hierdoor krijgt een deel van de hersenen geen zuurstof en voedingsstoffen meer en raakt beschadigd. Een herseninfarct kan het gevolg zijn van trombose. Een slagader slibt hierbij door aderverkalking geleidelijk aan dicht. Ook kan een herseninfarct ontstaan door een embolie; een klein bloedstolsel dat elders in het lichaam losschiet en ineens een hersenslagader verstopt. Belangrijke factoren die het risico op een herseninfarct verhogen zijn: roken, verhoogde bloeddruk, verhoogd cholesterolgehalte, suikerziekte en overmatig alcoholgebruik. Ook boezemfibrilleren, kan een beroerte veroorzaken.
• Hersenbloeding: hierbij barst een bloedvat in de hersenen open, waardoor bloed in de hersenen komt en het weefsel beschadigd raakt. Dit kan ontstaan door een zwakke plek in de vaatwand. Hoge bloeddruk en het gebruik van bloedverdunners zijn factoren die het risico op een hersenbloeding verhogen.

TIA

Een TIA staat voor transient ischaemic attack. Hierbij gaat er tijdelijk iets mis in de doorbloeding van de hersenen. Een TIA lijkt op een beroerte maar is snel (binnen enkele minuten tot uren) weer voorbij. Het is belangrijk om bij een TIA direct een huisarts te raadplegen of 112 te bellen, ook al zijn de verschijnselen verdwenen. Een TIA kan namelijk een voorbode zijn van een beroerte. Een TIA is een soort waarschuwing, waardoor het mogelijk is om onderzoek te doen naar de oorzaak. Soms wordt er een oorzaak gevonden die goed te behandelen is. Zo kunnen we erger voorkomen.