Radium-223-behandeling bij botmetastasen van prostaatkanker

Direct na de toediening van radium mag u weer naar huis. U kunt daarna uw dag normaal voortzetten. De behandeling heeft geen invloed op de rijvaardigheid.

Bijwerkingen

De radiumbehandeling heeft meestal weinig bijwerkingen. Er zijn geen allergische reacties op de toediening van radium te verwachten.

In sommige gevallen treden na de behandeling wel tijdelijke bijwerkingen op. U kunt zich ziek en misselijk voelen, diarree krijgen of braken. Op de plaats van de injectie kunt u last krijgen van pijn, zwelling of een rode huid. Deze bijwerkingen trekken meestal snel weer weg.

Bijwerkingen die het meest voorkomen:

Zeer vaak (bij meer dan 1 op de 10 mensen)

• Diarree
• Misselijkheid
• Braken
• Afname van het aantal bloedplaatjes (dit kan leiden tot een verminderde bloedstolling en bloedingen)

Vaak (bij maximaal 1 op de 10 mensen)

• Afname van het aantal witte bloedcellen (dit kan leiden tot een verhoogde gevoeligheid voor infecties)
• Afname van alle typen bloedcellen (zowel rode en witte bloedcellen als bloedplaatjes).
• Reacties op de plaats van de injectie (bijvoorbeeld een rode huid, pijn en zwelling)

Als gevolg van de behandeling kan een (tijdelijke) verlaging optreden van het aantal rode bloedcellen, witte bloedcellen en/of bloedplaatjes. Dit kan samen gaan met vermoeidheid door bloedarmoede, verhoogde gevoeligheid voor infecties of een neiging tot bloedingen.

Als de bloedwaarden te laag zijn voorafgaande aan een radiumbehandeling, zal de behandeling worden uitgesteld of stopgezet. Als u binnen 6 weken na een radiumbehandeling last krijgt van koorts, infectie, blauwe plekken of bloedingen die niet makkelijk stoppen, moet u contact opnemen met de nucleair geneeskundige of uw eigen behandelend arts.

Soms worden botmetastasen door de behandeling gedurende enkele dagen geprikkeld. Hierdoor kunnen pijnklachten tijdelijk toenemen. Deze pijn treedt op in de eerste dagen na de behandeling en gaat meestal binnen enkele dagen weer over. Ook mensen die eerder geen pijn hadden, kunnen tijdelijk enige pijn ervaren. Als het nodig is, kunt u in deze periode extra pijnstillers gebruiken. Uw behandelaars kunnen u hierbij adviseren.

Een zeer zeldzame bijwerking is het afsterven van weefsel in het kaakbot (osteonecrose). Dit gaat gepaard met symptomen als pijn, zwelling of gevoelloosheid van de kaak, een zwaar gevoel in de kaak of het los gaan zitten van tanden/kiezen. Neem bij deze klachten contact op met uw arts.

Contact opnemen

Neem bij onderstaande bijwerkingen meteen contact op met uw behandelend arts:

• Als u een ongewone bloeduitstorting ziet.
• Als u meer bloedt dan normaal na een verwonding.
• Als u koorts heeft boven de 38,5 graden.
• Bij een ernstige toename van pijn in de botten.
• Bij pijn, zwelling of gevoelloosheid van de kaak.
• Als u merkt dat uw tanden/kiezen gaan loszitten.

Straling

Een groot deel van het toegediende radium wordt opgenomen in de botmetastasen. Radium zendt straling uit die wel de botmetastasen behandelt, maar niet of nauwelijks buiten uw lichaam treedt. Deze straling bereikt mensen om u heen niet. U hoeft dus geen afstand te houden, ook niet van jonge kinderen of zwangere vrouwen.

Leefregels

In de eerste week na de toediening van het radium bevindt zich een deel van de radioactieve stof in uw bloed en ontlasting en een zeer klein deel in uw urine. Omdat andere mensen hiermee in aanraking kunnen komen, krijgt u een aantal hygiëne- en veiligheidsregels mee. Deze leefregels zijn erop gericht om andere personen, zoals verzorgers of huisgenoten, niet met de radioactiviteit in contact te laten komen.

Het is belangrijk dat deze leefregels volgt gedurende een week na toediening van het radium. Zo beschermt u uzelf en de mensen om u heen tegen ongewenste effecten van de straling.

Toiletgebruik

Het deel van de radioactieve stof dat niet wordt opgenomen in de botmetastasen, verlaat het lichaam met name via de ontlasting. Omdat een klein gedeelte het lichaam ook verlaat via de urine, is het belangrijk om zittend te plassen. Zo voorkomt u besmetting van de toiletruimte. Spoel het toilet tweemaal door na elk gebruik en was meteen daarna uw handen grondig.

Schoonmaken van besmettingen

Als u morst met lichaamsvloeistoffen zoals ontlasting, urine, bloed, wondvocht of braaksel, dan moet dit meteen en volledig worden schoongemaakt/opgeruimd. Gebruik hierbij altijd plastic handschoenen. Alle gebruikte materialen dient u in een plastic zak te doen; deze mag u via het reguliere huisvuil weggooien. Daarna moet u, of de persoon die u helpt, heel goed de handen wassen.

Als de besmetting op uw kleding is terechtgekomen, dan dient u deze direct apart te wassen in een wasmachine. Ook het ondergoed en beddengoed dat u tijdens de eerste week na injectie gebruikt, moet u apart in een wasmachine te wassen.

Heeft u last van diarree of lichte urine-incontinentie, gebruik dan incontinentiemateriaal (luierbroekjes) gedurende de eerste week na elke injectie met radium om besmetting van uw kleding en huis met radioactiviteit te voorkomen.

Incontinentie en stoma

Bent u incontinent (urine of ontlasting), neem van tevoren dan contact op met Nucleaire Geneeskunde. Als u ernstig incontinent bent voor urine is het mogelijk dat u tijdelijk een katheter in de blaas krijgt voorafgaande aan iedere toediening van radium. Als u al een katheter heeft, is het advies dagelijks uw katheter(zak) te vervangen. Gebruik hierbij wegwerphandschoenen.

Als u een stoma heeft, moet u gedurende 7 dagen na de behandeling het stomazakje met handschoenen hanteren. Het stomazakje en alle gebruikte materialen gooit u direct weg in een afgesloten zak, bij het gewone afval.

Seks

Gedurende de behandelperiode met radium kunt u seks hebben. Vanwege het mogelijke effect van de straling op het sperma moet u in het eerste halfjaar na de behandeling wel een zwangerschap voorkomen. Indien nodig is het dus belangrijk om tot minimaal 6 maanden na beëindiging van de behandeling een betrouwbare manier van anticonceptie te gebruiken.

Weer aan het werk

In principe mag u direct na een radiumbehandeling uw normale dagelijkse activiteiten weer hervatten. Welke activiteiten u kunt ondernemen, hangt af van het optreden van eventuele bijwerkingen, uw algemene conditie en de aard van uw werkzaamheden. Twijfelt u? Overleg dan met uw behandelend arts of bedrijfsarts.

Andere medische zorg

In de eerste week na elke radiumbehandeling moeten medewerkers in de zorg weten dat u een behandeling met een radioactieve stof heeft gehad. Meld dit daarom aan de medewerkers als u een andere behandeling of onderzoek ondergaat. Zij kunnen contact opnemen met Nucleaire Geneeskunde. Een bloedafname kan op de normale manier plaatsvinden.

Veiligheid

Wij gaan ervan uit dat u met uw komst naar de afdeling toestemming geeft voor het toedienen van de radioactieve stof. Zolang u zorgvuldig de (leef)regels voor stralingshygiëne naleeft, is de radiumbehandeling veilig en vormt u geen risico voor uw omgeving.

Na het afsluiten van de therapie

Nadat u de zes behandelingen met radium heeft gekregen, wordt de begeleiding door de nucleair geneeskundige afgesloten. Uw behandelend uroloog of medisch oncoloog zal u verder begeleiden.