Cytologie

Bij cytologisch onderzoek wordt onderscheid gemaakt tussen de zogenaamde gynaecologische en de niet-gynaecologische cytologie. Met behulp van de gynaecologische cytodiagnostiek doet men onderzoek naar afwijkingen van de baarmoederhals. Niet-gynaecologische cytologie betreft het cytologisch onderzoek van cellen in lichaamsvochten, cellen uit zwellingen (punctaten) en afstrijken van slijmvliezen.

Lichaamsmateriaal voor cytologisch onderzoek kan op verschillende wijzen worden verkregen:

• als vocht dat op al dan niet natuurlijke wijze het lichaam verlaat, bijvoorbeeld urine;
• als afstrijk van een bepaald orgaan, bijvoorbeeld de baarmoederhals, het zogenaamde  uitstrijkje
• door middel van het prikken van een orgaan met een dunne holle naald, waarmee cellen uit het betreffende orgaan worden gezogen, de dunne naald aspiratie.

Ingezonden materiaal wordt gekleurd met een aantal kleurstoffen, zodat de cellen onder de microscoop te bekijken zijn. Hierbij wordt gezocht naar cellen die afwijkingen vertonen ten opzichte van het normale celbeeld. De bevindingen worden in een diagnose en een advies vastgelegd. Deze onderzoeksresultaten worden elektronisch of per post naar de aanvragend arts verstuurd. Als de patholoog meer informatie nodig heeft om tot een goede verklaring van het beeld te kunnen komen wordt er extra onderzoek ingezet. Dit zijn bijvoorbeeld immunologische kleuringen.