Echoscopie tijdens de zwangerschap

In- of uitwendige echo

Een echoscopie kan door een echoscopist, verloskundige, arts-assistent, arts-echoscopist of een gynaecoloog worden uitgevoerd. Tijdens het onderzoek geeft de echoscopist je uitleg over wat er precies te zien is.

Een uitwendige echo wordt door de buikwand gemaakt. De huid van de buik wordt ontbloot en er wordt gel op je buik gedaan om de geluidsgolven ongestoord door te laten. De echoscopist beweegt vervolgens met het echoapparaat over je buik. De echobeelden zijn via een monitor te volgen.

Vroeg in de zwangerschap kan vaak meer informatie gekregen worden via een inwendige echo. Dan wordt een dunne echogeleider in de vagina gebracht. Heb je moeite met deze vorm van inwendig onderzoek, meldt dit dan gerust bij degene die de echo maakt. Soms is later in de zwangerschap een vaginale echo nodig om de lengte van de baarmoedermond te meten of te kijken of de placenta niet te laag ligt.

Vroege echo

Na verwijzing door je verloskundige of huisarts naar de gynaecoloog, kun je bij ons terecht voor een vroege echo. Je kunt ons direct bellen als je test positief is.We proberen de echo zo rond de 7 tot 8 weken zwangerschap (gerekend vanaf de 1e dag van je laatste menstruatie) in te plannen. Vaak kun je dan het hartje al zien kloppen. Ook kun je het kindje al zien. Is er een indicatie dat je zwangerschapsbegeleiding door een gynaecoloog nodig hebt, dan kun je direct een eerste afspraak bij de gynaecoloog plannen. Anders maak je een afspraak bij je verloskundige.

Na de eerste echo kan men vertellen hoeveel weken je ongeveer zwanger bent. Het is dan nog wel te vroeg voor de definitieve bepaling van de uitgerekende datum. De zorgverlener geeft aan de hand van de meting aan wanneer de 10 wekenecho (termijnecho) moet plaatsvinden.

10 wekenecho (termijnecho)

Tijdens deze echo meten we de hoofdstuitlengte van je kindje nogmaals op. Aan de hand hiervan bepalen we de exacte zwangerschapsduur en de datum waarop je bent uitgerekend.

In je zwangerschap kun je, als je dat wilt, gebruikmaken van twee extra echomomenten, namelijk van een combinatietest en/of een 20 wekenecho.

De combinatietest

Bij een van je eerste controles kun je informatie krijgen over de combinatietest. Dit is een echo-onderzoek dat plaatsvindt tussen de 11 en 14 weken zwangerschap. Bij de nekplooimeting wordt het vochtschilletje in het nekje van het kindje gemeten. Samen met de waardes in het bloed dat bij de moeder wordt afgenomen en de leeftijd, wordt een kansberekening gemaakt.

Hiermee wordt het risico ingeschat of een kindje het syndroom van Down (trisomie 21) heeft. Ook berekenen we, als je dit wilt, de kans op het krijgen van een kindje met het syndroom van Patau (trisomie 13) en het syndroom van Edwards (trisomie 18).

Deze  combinatietest wordt alleen in het Wilhelmina Kinder Ziekenhuis uitgevoerd. Deze test is niet verplicht, je kiest zelf of je de combinatietest wil laten uitvoeren of niet. Lees hier meer over de NIPT en de combinatietest. De folder is ook beschikbaar in het Engels, Turks, Arabisch en Pools.

De 13 wekenecho

Vanaf 1 september 2021 wordt landelijk de 13 wekenecho ingevoerd en kun je als zwangere voortaan ook kiezen voor deze echo. De 13 wekenecho kan gemaakt worden tussen 12+3 en 14+3 weken zwangerschap. Het is medische echo, waarbij alvast bepaalde lichamelijke afwijkingen bij het kindje kunnen worden waargenomen. De 13 wekenecho maakt de 20 wekenecho niet overbodig, omdat rond 20 weken afwijkingen kunnen worden gezien die bij 13 weken nog niet zichtbaar zijn. 

De 13 wekenecho is onderdeel van een landelijke wetenschappelijke studie; de IMITAS Studie (IMplementation of fIrst Trimester Anomaly Scan). Omdat het een onderzoek betreft moeten zwangeren van tevoren schriftelijk toestemming geven voor het gebruik van hun gegevens. De resultaten van de studie worden gebruikt om de voor- en nadelen te bepalen van de 13 wekenecho. Tijdens de 13 wekenecho kunnen al sommige (ernstige) afwijkingen opgespoord worden. Zowel de 13 als de 20 wekenecho geven geen volledige garanties op een gezond kindje, niet alle afwijkingen zijn op te sporen met deze echo's.

Het grote voordeel is dat meer tijd beschikbaar komt die kan worden gebruikt om nader (genetisch) onderzoek te doen en meer tijd voor de ouders om beslissingen te nemen.
Nadelen zouden kunnen zijn dat de 13 wekenecho meer onrust en onzekerheid met zich mee brengt. Tijdens dit onderzoek wordt verder ook gekeken hoe zwangeren, partners en zorgverleners deze echo ervaren door middel van online vragenlijsten. 

Tijdens deze echo wordt niet gekeken naar het geslacht van het kindje. De echo wordt vergoed door de zorgverzekeraars. Na een uitgebreid gesprek met onze zorgverlener, kies je zelf of je deze echo wilt laten maken.

 Kijk voor meer informatie op www.pns.nl of www.13wekenecho.org. Er is ook een folder over de 13 wekenecho. Deze folder is ook in andere talen als Engels, Turks, Pools of Arabisch beschikbaar.

De 20 wekenecho

Deze echo is in eerste instantie bedoeld om te kijken of jouw kindje geen aangeboren afwijkingen heeft zoals een open ruggetje of een open schedel. Verder bekijken we de ontwikkeling van de organen, of jouw kindje goed groeit en of er voldoende vruchtwater is. Wanneer het vermoeden bestaat dat er een afwijking is, vindt aanvullend onderzoek plaats, zoals een uitgebreid echoscopisch onderzoek (Geavanceerd Ultrageluid Onderzoek, GUO).

Meer informatie lees je in de folder ‘Informatie over de 20 wekenecho’.

Afwijkingen die herkend kunnen worden tijdens het echoscopisch onderzoek bij 20 weken zwangerschapsduur.

* ontwikkelt zich soms later in de zwangerschap

Liggingsecho

Rond de 36e week van je zwangerschap wordt een liggingsecho gemaakt. Dit wordt gedaan om met 100% zekerheid vast te stellen of de baby met zijn hoofd of billen naar beneden ligt.

Andere echo's

Daarnaast zijn er soms extra echomomenten waaronder:

Groeiecho’s

Er zijn redenen voor het maken van extra echo’s om de groei van de baby beter te volgen. Bijvoorbeeld als je vorige kindje te klein of te groot was bij de geboorte of wanneer we met het voelen aan je buik (uitwendig onderzoek) onvoldoende zeker kunnen zijn van een goede groei.

Geavanceerd Ultrageluid Onderzoek (GUO)

Bij sommige vrouwen is bekend dat zij een verhoogde kans hebben op een kindje met een aangeboren afwijking. Bijvoorbeeld doordat zij medicijnen gebruiken, diabetes mellitus hebben of zelf geboren zijn met een aangeboren afwijking. Ook hun partner kan geboren zijn met een aangeboren afwijking. Bij sommige vrouwen kan tijdens de 20 wekenecho verdenking op afwijkingen ontstaan.

In die situaties vindt extra uitgebreid echo onderzoek plaats (GUO). Dit onderzoek wordt verricht door een arts-echoscopist of gynaecoloog. St. Antonius Geboortezorg verricht dit onderzoek in samenwerking met het Wilhelmina Kinderziekenhuis.

Pretecho

Voor uitgebreide foto- en filmopnamen van de zwangerschap in het bijzijn van familie, vrienden en/of kinderen kun je terecht bij De Geboortezaak, locatie Nieuwegein. Zij maken (tegen betaling) 2D, 3D en zelfs 4D pretecho’s bij St. Antonius Geboortezorg in Nieuwegein. De echo’s worden gedaan door een goed opgeleide echoscopiste die gebruik maakt van de high tech echoapparatuur.

Geslacht van het kind

Tijdens de echo wordt het soms, dus niet altijd, duidelijk wat het geslacht is van het kindje. Er worden geen extra echo’s gemaakt om het geslacht van het kindje te bepalen. De voorspelling van het geslacht door de echo is correct in 95% van de gevallen. Degene die bij jou de echo maakt, zal alleen maar het geslacht vertellen als je daarom vraagt. Er kunnen geen rechten worden ontleend aan de voorspelling.

Echofoto's op een USB-stick bewaren

Graag bieden wij bij St. Antonius Geboortezorg de mogelijkheid om de echofoto's tijdens een 20 weken echo (SEO) of een geavanceerd ultrageluid onderzoek (GUO) te bewaren op een USB-stick. Bijzonder om te bewaren. Je kunt bij de echoscopiste aangeven indien je dit graag wilt. De kosten zijn €4,- per USB-stick. De stick is eenmalig te gebruiken hiervoor. Je kunt betalen bij de doktersassistenten aan de balie.