Stap richting patiëntgerichte behandeling bij sarcoïdose

Voor het merendeel van deze patiënten volstaat afwachten, maar ongeveer 10 tot 30% heeft medicatie nodig om klachten van sarcoïdose te verminderen of orgaanschade te voorkomen. Prednison is vaak de eerste keuze voor de behandeling van sarcoïdose. Niet iedere patiënt reageert goed op deze therapie en zij hebben meer baat bij een tweedelijns behandeling, zoals methotrexaat. Omdat de reactie op behandeling sterk varieert, is het lastig om vooraf te bepalen welke therapie het beste past bij een individuele patiënt.

Kraaijvanger onderzocht daarom of er in het bloed bruikbare meetbare stoffen (biomarkers) zijn die iets kunnen vertellen over de respons op de therapie met prednison of met methotrexaat. Deze biomarkers zocht ze in extracellulaire vesikels (EVs), dit zijn microscopisch kleine pakketjes waarmee cellen informatie met elkaar delen in de vorm van bijvoorbeeld eiwitten en die iets zeggen over de ziekteactiviteit. Zowel voor prednison als voor methotrexaat konden er verschillen in de concentratie van deze EV eiwitten gevonden worden tussen mensen met een goede respons en mensen met een slechte respons op de therapie. 

Daarnaast heeft ze de communicatieroutes binnen cellen (signaal paden) bij sarcoïdose patiënten onderzocht, die bepalen hoe een cel reageert op prikkels, zoals ontsteking. Bij sommige patiënten zijn bepaalde signaal paden, zoals het mTORC1-pathway, overactief, wat kan bijdragen aan aanhoudende ontsteking. Door deze routes beter te begrijpen, kan een nieuwe vorm van behandeling doelgericht worden ingezet.

Het onderzoek leverde veel nieuwe inzichten en daarmee een bijdrage aan een toekomst waarin behandelingen beter aansluiten op de unieke kenmerken van iedere patiënt. Met minder bijwerkingen en meer effect als resultaat.