Robot Mona Lisa verfijnt prostaatkankerzorg St. Antonius
Combinatie van echo en MRI-scan

Het St. Antonius Ziekenhuis beschikt sinds kort over een biopteerrobot. Deze helpt urologen nog betrouwbaarder diagnoses te stellen bij mannen met een verdenking . Dat is de meest voorkomende kankersoort bij mannen.
De robot draagt de naam Mona Lisa en is een aanvulling op de twee Da Vinci-robots die al vele jaren in gebruik zijn in het ziekenhuis. Hiermee kunnen zeer verfijnde operaties worden uitgevoerd, onder meer aan de prostaat.
Mona Lisa combineert real time echobeelden met een eerder gemaakte MRI-scan. Het echobeeld laat precies zien waar de biopteernaald zich bevindt, maar kan het verdachte weefsel niet goed weergeven. Dat kan de MRI-scan nu juist wel. Samen leveren ze een plaatje op waarop de arts zowel de naald, als het verdachte weefsel ziet. Zo kan op exact de juiste plek een stukje weefsel worden weggenomen voor nader onderzoek. ,,Mona Lisa levert ons het beste van twee werelden,” zegt uroloog Harm van Melick.
Proef
Op basis van de beelden kan de robot precies bepalen waar biopten genomen moeten worden. Het apparaat geleidt vervolgens de naald exact naar de juiste plek. Het wegnemen van een stukje weefsel is dan eigenlijk niet meer dan een druk op de knop.
Van Melick is verguld met het apparaat dat nog niet elders in Nederland beschikbaar is en in Europa nog op slechts tien plaatsen wordt gebruikt. De plaatsing is op proef om te bezien of het de investering waard is. Van Melick: ,,De fabrikant heeft ons voor de pilot uitgekozen omdat wij veel ervaring hebben met het biopteren en behandelen van prostaatkanker.”
Betrouwbare uitslag
Het St. Antonius Ziekenhuis behoort tot de grootste behandelcentra voor prostaatkanker in Nederland. Jaarlijks worden en bijna 2000 MRI scans van de prostaat gemaakt en nemen urologen bij circa 700 mannen (met verdenking op prostaatkanker) biopten weg. In naar schatting tien tot twintig procent van de gevallen ligt verdacht weefsel op een lastig (precies) te bereiken plek. Mona Lisa helpt het biopt toch precies op de juiste plaats te nemen. ,,Met dit apparaat is er meer kans op een betrouwbare uitslag”, zegt Van Melick. ,,Je wilt niet dat je kwaadaardig weefsel mist, terwijl het er wel zit. Dan krijg je een vals-negatieve uitslag en behandel je de patiënt niet optimaal.”