Bacteriële endocarditis

Meer over oorzaken en risicogroepen

Oorzaken

Bacteriële endocarditis wordt veroorzaakt door bacteriën die in de bloedbaan terecht zijn gekomen. Meestal zijn de mitralisklep of de aortaklep ontstoken. Ontstekingen kunnen onstaan door verwondingen, infecties van de huid, mondslijmvlies of tandvlees, of door bepaalde medische ingrepen. De bacteriën nestelen zich dan op normaal of beschadigd weefsel van de binnenwand van het hart of de hartkleppen (zie afbeelding).

Beschadigd weefsel kan bijvoorbeeld ontstaan door een (aangeboren) hartafwijking. Bij mensen met een onbeschadigde binnenwand van het hart komt bacteriële endocarditis minder vaak voor. De bacteriën die bacteriële endocarditis veroorzaken zijn: streptokokken, stafylokokken en enterokokken. Streptokokken zijn bacteriën die bij iedereen in de mond- en keelholte zitten. Stafylokokken zitten vaak in de neusholte en op de huid. Enterokokken zijn bacteriën die in het spijsverteringskanaal voorkomen. In ongeveer 60% van de gevallen zijn het streptokokken die een bacteriële endocarditis veroorzaken.

Verhoogd risico

U heeft een verhoogd risico op bacteriële endocarditis in de volgende gevallen:

• Als u al een keer eerder bacteriële endocarditis heeft gehad.
• Als u een aangeboren hartafwijking heeft.
• Als u een klepafwijking heeft die niet aangeboren is. Door een hartklepafwijking kunnen slijtageplekken aan de binnenkant van de klep ontstaan. Hier kan een bacterie zich makkelijk nestelen.
• Als u acuut (gewrichts)reuma heeft (gehad).
• Als u een hartklepprothese heeft (kunstklep of donorklep). Een kunstklep bestaat uit niet-levend weefsel. Dit weefsel kan zichzelf niet schoon houden, waardoor bacteriën zich eerder kunnen nestelen. Hierdoor kan de klep loslaten. Dit geldt ook bij ander lichaamsvreemd materiaal.
• Als u Hypertrofische Obstructieve Cardio Myopathie heeft. Dit betekent dat eendeel van de hartspier te dik is en de hartkamer te klein is.
• Als u een coarctatio aorta heeft. Dit is een gelokaliseerde vernauwing van de aorta.
• Als u een niet-gesloten ductus arteriosus (ductus van Botelli) heeft. Dit is een bloedvat dat bij ongeboren baby’s de longslagader verbindt met de lichaamsslagader (aorta). Na de geboorte sluit dit extra bloedvat zich normaal gesproken vanzelf.
• Als u bij drugsgebruik gebruik maakt van vervuilde injectienaalden.

Wanneer u een verhoogde kans heeft op endocarditis en een onsteking wilt voorkomen, moet u bij bepaalde ingrepen vooraf antibiotica gebruiken. Lees het advies Endocarditis-profylaxe voor meer informatie.