Herstellen na een operatie aan een hernia of vernauwing in de onderrug

Dag 1

U kunt zichzelf wassen bij de wastafel en zittend ontbijten. Dat kan op de bedrand of in de stoel. Blijf niet langer dan 15 minuten zitten.

Als het bewegen veilig en zelfstandig gaat, mag u op uw kamer en de afdeling lopen. 
De fysiotherapeut komt vandaag. 

De nadruk van de behandeling door de fysiotherapeut ligt op:

• het kunnen uitvoeren van dagelijkse activiteiten;
• het geven van adviezen en;
• beantwoorden van uw vragen;
• indien nodig oefent u onder begeleiding van de fysiotherapeut het traplopen.

In principe krijgt u geen oefeningen mee voor uw rug.

Houd bij het verdelen van activiteiten en rust de richtlijn aan van 20 tot 30 minuten uit bed en 1 tot 1,5 uur bedrust.

Naar huis

Op dag 1 wordt in overleg met uw behandelend arts bepaald wanneer u naar huis kunt. Of u naar huis mag, is afhankelijk van hoe uw wond herstelt, hoe goed u zelfstandig kunt (trap)lopen en uzelf kunt wassen en aankleden. Als dit goed gaat, mag u in de loop van de dag naar huis.

U krijgt van de fysiotherapeut een overdracht mee  Hiermee kunt u bij een fysiotherapeut bij u in de buurt verder gaan met uw therapie.

In het begin kan de fysiotherapeut voor de therapie bij u thuis langskomen. Het is echter het beste om voor de therapie naar de fysiotherapiepraktijk te gaan. Daar zijn alle faciliteiten om te oefenen namelijk beter dan bij u thuis.

Hulpmiddelen

Meestal gaat u zonder hulpmiddelen naar huis. Heeft u toch een hulpmiddel nodig, dan  adviseert de fysiotherapeut u daarin.

• Wondpijn, veroorzaakt door de wond die tijdens de operatie is ontstaan.
• Pijn vanuit de spieren en gewrichten.
• Zenuwpijn: door de hernia of wervelkanaalvernauwing heeft er lange tijd druk op de zenuw gestaan. De hernia of vernauwing is weliswaar behandeld, maar de zenuw is nog geïrriteerd.

Door lopen en oefenen kan de zenuw weer opspelen en dezelfde klachten geven als voor de operatie. De klachten zullen wel minder hevig zijn dan voor de ingreep. De klachten kunnen ook de tweede of derde dag na de operatie optreden, omdat u dan meer gaat doen.

Pijnklachten na de operatie zijn niet ongewoon. Vaak voelt u zelf aan of u spierpijn of zenuwpijn heeft. Spierpijn gaat vanzelf over en is niet direct een reden om het rustiger aan te doen. Bij zenuwpijn is het goed om voldoende rust te nemen, zodat de zenuw kan herstellen.

Zitten is vaak erg belastend voor uw rug. Wissel lopen, liggen en zitten daarom regelmatig af.

Gevoel en spierkracht

Het kan zijn dat u het verdoofde gevoel in uw benen na de operatie meer voelt dan daarvoor. Doordat uw pijn niet meer overheerst, valt het verdoofde gevoel meer op.

Na de operatie nemen de uitvalsverschijnselen vaak af. Dit is helaas niet altijd het geval.

Dagelijkse activiteiten

In de herstelperiode na de operatie is het belangrijk dat u bij uw activiteiten extra goed let op uw houding. Hieronder vertellen we waarop u moet letten bij het uitvoeren van een aantal dagelijkse activiteiten.

• U ligt op uw rug: trek een been op totdat uw knie gebogen is (zie foto hieronder). Wilt u aan de linkerkant van het bed uitstappen, trekt dan uw rechterbeen op. Stapt u aan de rechterkant uit, trek dan uw linkerbeen op.

• U gaat op uw zij liggen: de gebogen knie steekt iets over de rand van het bed (zie foto hieronder).

• U spant uw buikspieren aan, houdt uw knieën en voeten tegen elkaar en buigt uw knieën tot zo'n 90 graden.
• U legt uw voeten over de rand van het bed en drukt u met uw armen op.
• Terwijl u met uw romp omhoog komt, laat u tegelijkertijd beide onderbenen langs het bed zakken (zie foto hieronder). Voer de bewegingen vloeiend en rustig uit. Zorg ervoor dat de rug niet draait en dat de schouders en het bekken in één lijn blijven.

• De stoel waarop u zit moet hoog genoeg zijn. U moet recht kunnen zitten met uw voeten op de grond.
• Probeer ontspannen te zitten met uw billen achter in de stoel en uw rug tegen de rugleuning. Let op dat u niet onderuitgezakt zit. Dat is het makkelijkst op een stoel met een hoge, licht achterover hellende rugleuning met voldoende steun in de onderrug.
• Zit de eerste 6 weken na de operatie maximaal 15 minuten achter elkaar. Ga regelmatig even staan of lopen (3 minuten staan of lopen).

Na 6 weken mag u wat langer zitten. We adviseren u om maximaal 2 uur achter elkaar te zitten. Heeft een beroep waarbij u veel zit? Dan is een goede, op uw maat ingestelde werkplek wenselijk. Vraag hierover advies aan de bedrijfsarts of fysiotherapeut.

Hieronder ziet u welke zithouding niet juist is (1e foto) en welke wel juist is (2e foto).

• Een helping hand, om spullen van de grond op te pakken (zie de eerste foto hieronder).
• Een lange schoenlepel om schoenen makkelijk aan te trekken. De schoenlepel kunt u vasthouden met de helping hand (zie de tweede foto hieronder).

Wel doen

• Rusten: om uw rug goed te laten herstellen moet u voldoende rust nemen. U geeft uw rug rust door te liggen. Neem, verdeeld over de dag, voldoende rustmomenten. We adviseren u om maximaal 15 minuten achter elkaar te zitten. In het mobilisatieschema leest u hoe u uw activiteiten in de weken na de operatie kunt opbouwen.
• Conditie rustig opbouwen; u kunt uw conditie stapsgewijs opbouwen door te wandelen of maximaal 15 minuten te fietsen op een hometrainer. Omdat u bij het fietsen op de hometrainer zit en zitten belastend is voor uw rug, kunt u dit beter niet langer dan 15 minuten achter elkaar doen.
• Voorzichtig bewegen: dit is goed voor het herstel. Wees daarom niet bang om te bewegen. Angst om te bewegen kan leiden tot gespannen rugspieren, waardoor uw klachten toenemen. Beweeg uw rug rustig en gecontroleerd. In het mobilisatieschema leest u wat u in uw herstelperiode mag doen.
• Afwisselen: het is goed uw activiteiten en houding regelmatig af te wisselen.

Niet doen

• Zelf autorijden of fietsen: ook adviseren we u om zo min mogelijk met iemand mee te rijden in de auto. Dit kan namelijk zorgen voor onverwachte bewegingen, bijvoorbeeld door verkeersdrempels of plotseling remmen.
• Lang achterelkaar zitten: dit is erg zwaar voor uw rug. De eerste 6 weken adviseren we u niet langer dan 15 minuten achterelkaar te zitten.
• Werken: u mag tot uw controle bij de neurochirurg, 6 weken na de operatie, niet werken.
• Zwaar tillen: u mag maximaal 1 tot 2 kg verplaatsen. Til niets dat zwaarder is.
• Stofzuigen, bedden opmaken of ander zwaar huishoudelijk werk.
• Zwemmen en andere sporten: tot uw eerste controle mag u niet zwemmen en andere sporten beoefenen.
• Met het openbaar vervoer reizen: het plotselinge optrekken en remmen van de bus of tram kan ervoor zorgen dat u onverwachte bewegingen maakt met uw rug.

• Adviseren we in het schema om te ‘rusten’? Dan bedoelen we ‘liggen’. Het beste is om dan plat op uw rug op bed te gaan liggen met één kussen onder uw hoofd (gebruik niet meer dan één kussen). Zo ontlast u uw rug het meeste. Ga niet zitten om te rusten; zitten is juist erg belastend voor uw rug. We adviseren u tijdens uw herstel elke dag maximaal 15 minuten achter elkaar te zitten.
• Het aantal minuten of uren dat in het schema staat, is het maximaal aantal minuten dat u actief mag zijn. Het is de bedoeling dat u uw activiteiten steeds verder uitbreidt. Hoe snel u dit doet, hangt af van uw klachten. Luister hierbij goed naar uw lichaam. Krijgt u meer pijnklachten? Doe het dan wat rustiger aan. Bijvoorbeeld door minder lang actief te zijn, of te kiezen voor een activiteit die minder zwaar is. Het kan ook helpen om uw rustmomenten beter te verdelen over de dag.
• In het onderstaande schema staan algemene adviezen. De fysiotherapeut die u behandelt kan het schema op uw persoonlijke situatie aanpassen.