Om uw longen liggen 2 vliezen, de zogenoemde pleurabladen. Het binnenste vlies heet het longvlies. Het ligt direct op de long en is ermee vergroeid. Het buitenste vlies heet het borstvlies. Het ligt tegen de binnenwand van de borstkas.
Meer over een klaplong
Afbeelding van gezonde longen
Tussen beide vliezen zit een denkbeeldige ruimte, de pleuraholte. Deze ruimte is luchtdicht afgesloten (vacuüm) en is gevuld met een dun laagje vocht. Dit zorgt ervoor dat de vliezen als het ware aan elkaar vastgezogen zitten en soepel over elkaar schuiven tijdens het ademhalen.
Bij een klaplong is er een gaatje ontstaan in één of beide vliezen. Door dit gaatje is lucht tussen de 2 vliezen terechtgekomen. Hierdoor is het vacuüm sterk verminderd of zelfs helemaal weg. Het gevolg hiervan is dat deze long ‘inklapt’ en nog maar gedeeltelijk of zelfs helemaal niet meer mee kan doen met de ademhaling.
Afbeelding van een klaplong
Symptomen
Een klaplong kan een of meer van de volgende klachten geven:
- Een korte, scherpe pijn die verergert bij het ademhalen.
- Pijn boven in uw rug of schouderbladen waardoor u het gevoel hebt niet goed te kunnen zuchten.
- Benauwdheid (afhankelijk van hoe ver de long is ingeklapt; dit wordt vaak vanzelf minder).
- Soms onstaat een zwelling in de huid van de borst, rug, armen of gezicht. Als u hier op
drukt geeft dit een ‘knisperend’ gevoel. Dit komt doordat er lucht uit de long in het onderhuidse weefsel wordt geperst; ook wel 'subcutaan emfyseem' genoemd. Dit is pijnloos en gaat vanzelf over. - kortademigheid;
- hoesten (zonder slijm);
- zuurstoftekort en zelfs blauw worden.
Soms geeft een klaplong nauwelijks klachten en blijft de patiënt er een poos mee rondlopen.
Soorten
Een klaplong kan spontaan, door een ongeluk of door medisch ingrijpen ontstaan:
- een verwonding, bijvoorbeeld door een auto-ongeluk;
- een longaandoening, zoals emfyseem of longfibrose;
- een spontaan optredend gaatje in de long, zonder dat er een directe oorzaak te vinden is.
Klaplong door ongeluk
Bij een ongeluk kunt u denken aan een val waarbij iemand een rib breekt. De gebroken rib kan een gaatje in de vliezen prikken, waarbij het vacuüm tussen de vliezen geheel of gedeeltelijk verdwijnt.
Klaplong door medisch ingrijpen
Een klaplong door medisch ingrijpen kan ontstaan tijdens het aanprikken van de long als er bijvoorbeeld longweefsel nodig is voor onderzoek, of tijdens een operatie waarbij een deel van de long verwijderd moet worden.
Klaplong die spontaan ontstaat
De spontane klaplong ontstaat zonder duidelijk aanwijsbare oorzaak. Dit komt bij mannen 5x zoveel voor als bij vrouwen. Vaak zijn het jonge mannen met een lange magere lichaamsbouw. Hoe dit komt is onbekend. Een spontane klaplong ontstaat net zo vaak aan de linker- als aan de rechterkant. Soms speelt een onderliggende longziekte een rol, bijvoorbeeld longemfyseem of -fibrose. Daarnaast is de kans op een klaplong duidelijk groter bij duiken met perslucht en bij reizen per vliegtuig. Roken speelt mogelijk ook een rol. Er bestaat echter geen verband met persen of zware inspanning; een klaplong ontstaat vaak in rust.
Roken
Een spontane klaplong komt bij mensen die meer dan 20 sigaretten per dag roken 100x vaker voor dan bij niet-rokers. Rokers hebben bijna altijd een ontstekingsreactie in de kleinere luchtwegen, wat kan leiden tot verstopping. Zo’n verstopping in de kleinere luchtwegen geeft hogere druk in de longblaasjes. En dat kan er weer voor zorgen dat er een scheurtje in het longvlies komt, met als gevolg een klaplong.
Uitvergroting van gescheurd longblaasje
Onderzoeken
Via lichamelijk onderzoek en/of een röntgenfoto van de borstkas kan de diagnose meestal snel gesteld worden.
Behandelingen
Afhankelijk van grootte van de klaplong bestaat de behandeling uit:
- Bij een kleine klaplong is er meestal sprake van een ‘conservatieve’ behandeling : bedrust. De klaplong herstelt zich dan vanzelf. Uw arts kan daarbij extra zuurstof voorschrijven.
- Een grote klaplong wordt meestal behandeld met een thoraxdrainage. Dit is het wegzuigen (draineren) van de opgehoopte lucht die tussen de vliezen zit.
- Soms lukt het niet om met thoraxdrainage de klaplong te verhelpen; in dit geval kan de longarts besluiten de long te ‘plakken’.
- Als u vaker een klaplong heeft gehad, kan een zogenoemde VATS (operatie) een oplossing zijn.
Expertise en ervaring
Het St. Antonius Longcentrum heeft veel ervaring met onderzoek en behandeling van longziekten. Patiënten met klachten en aandoeningen aan het ademhalingssysteem (luchtwegen en longen) kunnen bij ons terecht. Gespecialiseerde longartsen en longverpleegkundigen behandelen uiteenlopende aandoeningen zoals longfibrose, sarcoïdose, longontsteking, astma, apneu, longkanker, COPD, etc. Jaarlijks vinden er circa 400 longoperaties en 2000 slaapstudies plaats.
Binnen het Longcentrum zijn er expertisecentra voor diverse zeldzame aandoeningen, zoals het ILD Expertisecentrum en het ROW Expertisecentrum.