Bekkenbodemproblemen bij vrouwen

• Inspanningsincontinentie (stressincontinentie): Inspanningsincontinentie komt voor bij inspanning, zoals tillen, sporten of springen. Dit wordt ook ‘stressincontinentie’ genoemd. Met ‘stress’ wordt hier bedoeld dat het urineverlies optreedt als de druk in de buikholte plotseling toeneemt door het aanspannen van de buikspieren. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij niezen, hoesten, lachen, tillen, sporten of plotseling opstaan. U verliest dan urine zonder dat u aandrang voelt.
• Aandrangincontinentie (urge-incontinentie): Bij aandrangincontinentie heeft u zeer vaak aandrang om te plassen. Elk halfuur is niet ongebruikelijk. Soms is de aandrang zo sterk of plotseling dat u het toilet niet op tijd haalt. Verandering van lichaamshouding, lopen of het horen van stromend water veroorzaakt soms ook urineverlies. Het urineverlies kan ook ‘s nachts optreden. Deze vorm van urine-incontinentie heeft meestal niets te maken met een zwakke bekkenbodem, maar wordt veroorzaakt door een stoornis van de blaas of van de zenuwvoorziening van de blaas. Echter het kan ook voorkomen bij een verzakking van de blaas.
• Gemengde incontinentie: Nogal wat vrouwen hebben zowel last van aandrang- als van inspanningsincontinentie. Voor de behandeling is het belangrijk te onderzoeken van welke vorm u het meeste last heeft.

Hierbij heeft u het gevoel dat u bij aandrang de ontlasting nauwelijks kunt ophouden en dat u moet rennen om op tijd bij het toilet te komen. Soms is er verlies van ontlasting of bruinig vocht zonder aandrang. Ook kan het moeilijk zijn windjes goed op te houden. Belangrijk is dan ook de vorm van de ontlasting. Bij waterdunne ontlasting vinden veel mensen het moeilijk tegen te houden, maar bij goed gevormde ontlasting moet de kringspier de ontlasting voldoende tegen kunnen houden.

Bij een verzakking kan de blaas, de endeldarm, de dunne darm, en/of de baarmoeder/vaginatop via de vagina naar buiten zakken.

• Verzakking blaas: Als de blaas verzakt is, ziet u een uitpuiling in de vorm van een ronde bol aan de voorkant van de vagina. Bij een blaasverzakking kan het moeilijk zijn de urine op te houden. Bij een grote verzakking van de blaas is het juist soms moeilijk om uit te plassen.
• Verzakking endeldarm: Bij een verzakking van de endeldarm kunt u zo’n uitpuilende bol aan de achterkant van de vagina zien. Klachten die hierbij passen kunnen zijn: moeizame ontlasting, meerdere keren achter elkaar ontlasten, het gevoel hebben dat er ontlasting achter blijft. Door verstopping kunnen aambeien ontstaan en bij een enkele vrouw komt het laatste stuk van de dikke darm (rectum) naar buiten. Dit kan soms ook bloedverlies of bruinige afscheiding geven. De vorm van stoelgang speelt hierbij een belangrijke rol. Zachte ontlasting is gemakkelijker kwijt te raken dan harde ontlasting.
• Verzakking baarmoeder / vaginatop: Als de baarmoeder verzakt is, ziet of voelt u vaak de baarmoedermond of vaginatop bij de ingang van de vagina. Vaak zijn verschillende organen tegelijkertijd verzakt. Door een verzakking kunt u een zwaar gevoel in de vagina hebben. Soms is er het gevoel dat er iets naar buiten komt, alsof u een bal tussen uw benen heeft. Een zeurderig gevoel in de onderbuik dat uitstraalt naar de rug is niet ongebruikelijk, met soms moeheid als gevolg. Zitten en fietsen kunnen problemen opleveren. Vaak verergeren de klachten in de loop van de dag of na inspanning. Na rust verbeteren ze meestal.
• Verzakking van de dunne darm: Bij een verzakking van de dunne darm kunt u vaak moeilijk de ontlasting kwijtraken, ook al voelt u aandrang. Soms komt de ontlasting spontaan tijdens het plassen. Ook het gevoel dat er na het ontlasten nog iets achterblijft is niet ongebruikelijk.

Bij een zwakke bekkenbodem kunnen er klachten zijn, zoals minder ‘gevoel’ hebben bij seksuele activiteiten, moeilijker tot een orgasme komen of urineverlies tijdens de seks of bij een orgasme. Als er ook een verzakking bestaat, is het soms moeilijker of pijnlijker om seks te hebben. Veel vrouwen en hun partners zijn bang voor beschadiging bij seksuele gemeenschap, maar dat hoeft niet: het weefsel van de vaginawand is heel soepel en geeft mee.

Om de blaas en darmen goed te kunnen legen, is het belangrijk dat u de bekkenbodemspieren op tijd kunt ontspannen. Soms is dit moeilijk en spant u de spieren (onbewust) aan. U drukt dan als het ware tegen een weerstand in en het is dan moeilijk de blaas en/of de darmen goed te legen. De urinebuis kan zich vernauwen en de kringspier rond de anus kan als het ware ‘op slot’ gaan. Ook de spieren die de ingang van de vagina afsluiten zijn dan vaak gespannen. Veel voorkomende klachten bij een te gespannen bekkenbodem zijn:

• veelvuldig plassen, soms wel 10-20x per dag en ook meerdere malen ‘s nachts; een ‘onderbroken straal´ of een moeilijk begin van het plassen is niet ongebruikelijk, en terugkerende blaasontstekingen.
• problemen met de ontlasting zoals afwisselend verstopping en diarree, aambeien, of het gevoel dat er iets achterblijft.
• seksuele problemen, zoals pijn tijdens of na seksuele activiteiten en een stekend of brandend gevoel bij de ingang van de vagina.
• langdurige pijn in de onderbuik, het bekken, de rug of de liezen.

Door een verzwakte bekkenbodem kunnen klachten optreden van een verzakking, zoals:

• ongewild urineverlies: Als de blaas en urinebuis niet goed werken, kunt u ongewild urine verliezen (urine-incontinentie).
• moeite met plassen: Soms is het moeilijk goed uit te plassen of is er sprake van vaak of snel aandrang hebben om te plassen.
• blaasontstekingen: U kunt voortdurend last hebben van blaasontstekingen.
• verstopping of obsitipatie: Als het uiteinde van de dikke darm (endeldarm) niet goed werkt, is de ontlasting vaak moeizaam (verstopping of obstipatie).
• moeite met ophouden ontlasting: Soms is het juist moeilijk de ontlasting op te houden, zodat u deze ongewild verliest (ontlastingsincontinentie).
• seksuele klachten: Seksuele klachten komen ook vaak voor.
• andere klachten: Ook kunnen er andere klachten zijn, zoals onderbuikpijn, moeheid, pijn in de liezen, de benen of laag in de rug. Deze klachten hoeven overigens niet persé op een bekkenbodemprobleem te wijzen.