Kindergeneeskunde

De invloed van stress en de band tussen ouder en huilbaby

Foto van Ineke de Kruijff

24 maart 2022 is Ineke de Kruijff, kinderarts in het St. Antonius Ziekenhuis Utrecht/Nieuwegein, gepromoveerd aan de Universiteit van Amsterdam op het onderwerp “Huilbaby’s: nieuwe inzichten in de rol van ouderfactoren en lange termijn stress regulatie door haar cortisol analyses”. De afgelopen 10 jaar heeft Ineke onderzocht hoe het met de ouders van een huilbaby gaat en of de stress die zij ervaren gemeten kan worden met haarcortisol.

De impact van een huilbaby op ouders

“We hebben gekeken naar ouders die met hun kind dat veel huilt bij de kinderarts kwamen. Zowel de moeders als vaders blijken meer stress, angst en somberheid (depressie) te ervaren dan ouders van kinderen die niet zo veel huilen. Ook hebben we gezien dat ze een minder goede band ervaren met hun kind,” vertelt Ineke de Kruijff. Daarbij ontdekten we een verschil tussen moeders en vaders. Moeders ervaren meer stress en minder binding omdat de baby zoveel huilt, terwijl vaders meer stress en minder binding met hun baby ervaren omdat de moeder zich niet prettig voelt en meer stress en minder binding ervaart. De angst en depressie is zowel bij moeders als vaders een direct gevolg van het vele huilen van de baby. 

Ook is onderzocht of baby’s van moeders die in het verleden psychische klachten hadden meer spugen, overmatig huilen of obstipatieklachten hebben, omdat deze klachten vaak samen voorkomen. Bij spugen (reflux) blijkt daar inderdaad een relatie tussen te bestaan. Moeders die tijdens het onderzoek ook depressief of somber waren, gaven ook aan dat hun kind meer refluxklachten had en ook vaker geobstipeerd was. Bij zowel de refluxklachten als het overmatig huilen bleek de band die ze ervoeren met het kind hier een grote rol in te spelen. Therapieën, zoals IMH (infant mental health), gericht op het bevorderen van deze ouder-kind band, zouden zowel de moeders kunnen helpen als wellicht ervoor kunnen zorgen dat de babys minder klachten krijgen.

Haarcortisol de geschiedenis van stress

Het tweede deel van het onderzoek richt zich op het stresshormoon cortisol. Cortisol helpt je lichaam om over een lange periode met een stresssituatie om te gaan. Sinds ruim 10 jaar bestaat de mogelijkheid om cortisol te meten in haar. Een stukje haar van 3 cm vlakbij de hoofdhuid, vertelt iets over de hoeveelheid stresshormoon in het lichaam van de afgelopen drie maanden. Ineke de Kruijff heeft gekeken naar de normale haarcortisol concentratie (de hoeveelheid cortisol per hoeveelheid haar), bij kinderen in alle leeftijden. “Deze hoeveelheid is sterk afhankelijk van de leeftijd van het kind: na de geboorte blijkt de concentratie heel hoog en vervolgens zakt deze heel scherp in de eerste maanden, tot het langzaam doorzakt tot een dieptepunt op de leeftijd van 6 jaar. Hierna gaat het heel langzaam weer omhoog tot aan de leeftijd van 18 jaar,” vertelt Ineke.

Vervolgens is er gekeken naar het haarcortisol bij baby’s die veel huilden en hun ouders en bij moeders met ernstige psychiatrische ziekten en hun baby’s. “Bij beiden groepen baby’s vonden we geen verschil in het haarcortisol in vergelijking tot controle baby’s. Bij moeders met ernstige psychiatrische ziekten zagen we veel meer verspreiding in de hoogte van de haarcortisol waarde dan bij moeders zonder psychiatrische ziekten. Bij ouders van huilbaby’s zagen we verrassend genoeg zowel bij moeders als vaders een veel lager haarcortisol dan bij ouders van baby’s die niet veel huilen.” Hoe dat komt weten we nog niet precies. Ineke: “We denken dat het misschien iets te maken heeft met angst. Ouders die met hun baby’s naar een dokter gaan, zijn vaak bang dat het kind iets mankeert. En we weten dat je bij angst een lage haarcortisol kan hebben. Maar precies weten doen we het niet, dit moeten we verder onderzoeken.”

Vervolgonderzoek en start nieuwe polikliniek

"We hebben door mijn onderzoek veel antwoorden gekregen, maar ook weer veel nieuwe vragen. In ons volgende onderzoek gaan we kijken hoe we als hulpverleners bij huilbaby’s nog beter met elkaar kunnen samenwerken. Zodat we nog beter kunnen zorgen voor de huilbaby’s en hun ouders.”

Ook is op 8 april 2022 een nieuwe polikliniek in het St. Antonius Ziekenhuis gestart voor ouders met een huilbaby. “We hopen hiermee ouders eerder en beter te kunnen helpen. Als we daarmee kunnen voorkomen dat ouders onzeker of angstig worden en teveel stress krijgen, kan dat misschien een positief effect hebben op de band met hun kind, ervoor zorgen dat er minder onnodige medicatie wordt voorgeschreven en we minder huilbaby’s hoeven op te nemen in het ziekenhuis."

Meer informatie over huilbaby's

  • ABC poli (Advanced Baby Care) in ons ziekenhuis, speciaal voor ouders met een huilbaby.
  • Verzamelpagina met podcasts, video's, webinars, boeken, website, artikelen.
Terug naar boven