Vrouwen met een seksueel overdraagbare aandoening maken zich soms zorgen of zij in de toekomst nog zwanger kunnen worden als gevolg van een mogelijke eileiderontsteking.
Wat is een eileiderontsteking?
Een eileiderontsteking ontstaat door een infectie met een bacterie die zich vanuit de vagina (schede) via de baarmoedermond en de baarmoeder naar de eileiders verplaatst. De eileiders zijn dan rood en gezwollen. Soms breidt de ontstekingsreactie zich rond de eileiders in de buikholte uit. Organen die in de buurt van de eileiders liggen, zoals eierstokken, blinde darm, blaas en darmen, kunnen zo eveneens bij de ontsteking betrokken raken.
Verschijnselen
Verschijnselen van een acute eileiderontsteking zijn algemeen ziek zijn, onderbuikpijn maar soms ook pijn rechts in de bovenbuik, pijn bij plassen, koorts en soms darmklachten.
Symptomen
SOA's (seksueel overdraagbare aandoeningen) zijn infecties die door seksueel contact worden overgebracht. De meest voorkomende zijn:
- Chlamydia
- Gonorroe
- Genitale wratten
- Trichomonas
- Hepatitis B
- Herpes genitalis
- Syfilis (lues)
- Besmetting met het HIV (het virus dat aids veroorzaakt)
- Schaamluis
- Schurft
Een schimmelinfectie (candida) en bacteriële vaginose (afscheiding waarbij vaak de bacterie Gardnerella wordt gevonden) zijn niet seksueel overdraagbaar.
Hieronder geven we kort uitleg over de verschillende SOA's en de symptomen die erbij horen.
Onderzoeken
Als de arts denkt dat als gevolg van de SOA sprake is van een mogelijke eileiderontsteking, zal hij of zij hier meestal onderzoek naar doen. De arts onderzoekt uw buik, doet inwendig onderzoek en gaat na of u koorts heeft. Ook kan hij bloedonderzoek en urineonderzoek laten uitvoeren. Vaak doet de gynaecoloog ook echoscopisch onderzoek.
- Onderzoek van de buik kan uitwijzen of het buikvlies geïrriteerd is als gevolg van een ontsteking.
- Inwendig onderzoek met een eendenbek (spreider, speculum) vindt plaats om kweken af te nemen. Als er sprake is van een eileiderontsteking kan het onderzoek pijnlijk zijn. De kweken worden in het laboratorium onderzocht op de aanwezigheid van Chlamydia, gonorroe of andere bacteriën die een eileiderontsteking kunnen veroorzaken.
- Inwendig onderzoek met twee vingers en de andere hand op de buik wordt gedaan om de baarmoeder en de eierstokken af te tasten. Als er sprake is van een eileiderontsteking kan het onderzoek pijnlijk zijn. Toch zijn de onderzoeken nodig om te beoordelen of er werkelijk sprake is van een eileiderontsteking.
- Bij bloedonderzoek zoekt men naar aanwijzingen voor een ontsteking, zoals een verhoogd aantal witte bloedcellen of een verhoogde bezinking.
- Soms wordt een zwangerschapstest van de urine gedaan om geen buitenbaarmoederlijke zwangerschap over het hoofd te zien.
- Echoscopisch onderzoek doet de gynaecoloog om andere oorzaken van buikpijn uit te sluiten.
- Laparoscopie wordt gedaan als uit de diverse onderzoeken niet duidelijk wordt of er daadwerkelijk sprake is van een eileiderontsteking. Bij deze operatie worden de baarmoeder en de eileiders met behulp van een kijkbuis onderzocht. De operatie vindt onder narcose plaats.
Behandelingen
Afhankelijk van de vraag hoe ernstig ziek u bent en welke verzorging u thuis heeft, behandelt de arts uw SOA thuis of in het ziekenhuis.
Antibiotica
De behandeling bestaat uit antibiotica die Chlamydia, gonorroe en darmbacteriën bestrijden. Bent u erg ziek en misselijk, dan krijgt u vaak de eerste dagen in het ziekenhuis een infuus met antibiotica. Na een paar dagen wordt de behandeling met tabletten voortgezet.
Uitslagen van kweken op de bacteriën die de eileiderontsteking veroorzaken, zijn pas na een aantal dagen bekend. Soms blijkt dan dat u beter een ander antibioticum kunt gebruiken. De arts schrijft dit dan voor.
Over het algemeen verdwijnen uw klachten snel en voelt u zich binnen enkele dagen alweer een stuk beter.
Let op: het is het belangrijk de voorgeschreven kuur af te maken, ook al voelt u zich goed!
Rust nemen
Bij een eileiderontsteking wordt veelal rust voorgeschreven om te voorkomen dat de ontsteking zich verder uitbreidt. Als er sprake is van een ernstige ontsteking betekent dit veelal bedrust, bij een minder ernstige ontsteking of als u weer aan de beterende hand bent is bedrust niet noodzakelijk, maar is het wel verstandig u te laten verzorgen en zelf niet te werken. De arts geeft u hierover informatie.
Geen seks
Waarschijnlijk staat uw hoofd niet naar seks als u zich ziek voelt en pijn heeft. Het is ook beter daarvan af te zien, zolang de ontsteking niet helemaal is genezen.
Behandeling van uw sexuele partner(s)
Als er sprake is van een seksueel overdraagbare aandoening, dan is het belangrijk dat uw seksuele partner eventueel onderzocht en ook behandeld wordt, zodat u de infectie niet van hem terugkrijgt. Let op: Gebruik een condoom zolang dat niet gebeurd is!
Gevolgen eileiderontsteking
Niet spontaan zwanger kunnen worden
Veel vrouwen zijn bang na een eileiderontsteking niet meer spontaan zwanger te kunnen worden als gevolg van afgesloten eileiders. Meestal is deze angst niet nodig. De kans om niet spontaan zwanger te worden na een eenmalige eileiderontsteking is 12 tot 15%. Reageerbuisbevruchting (IVF) is een mogelijkheid om alsnog zwanger te raken.
Buitenbaarmoederlijke zwangerschap
De andere 85tot 88% van de vrouwen die wel spontaan zwanger worden, heeft een verhoogde kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Door beschadiging van de eileider nestelt de vrucht zich dan in de eileider.
De normale kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is 1:250; na een eileiderontsteking is die kans 6x verhoogd, ongeveer 1:40. Dat betekent dat nog steeds het grootste deel van de vrouwen na een eileiderontsteking ‘gewoon’ zwanger wordt met een zwangerschap in de baarmoeder.
Wel is het verstandig in verband met de verhoogde kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap een echo te laten maken als u zo’n 2 tot 3 weken over tijd bent. Zo kan gezien worden of de zwangerschap zich in of buiten de baarmoeder bevindt. Omdat ook uw huisarts de verhoogde kans op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap kent, zal verwijzing voor
echoscopisch onderzoek nooit een probleem opleveren.
Is controle van de eileiders nodig na een eileiderontsteking?
Veel vrouwen vragen zich af of ze na een doorgemaakte eileiderontsteking hun eileiders
moeten laten controleren. Omdat de kans het grootst is dat u toch gewoon zwanger kunt worden, is dit niet nodig. Bovendien is een eileideronderzoek pijnlijk en er is altijd een kleine kans dat als gevolg van het onderzoek opnieuw een eileiderontsteking ontstaat.
Mocht het zwanger worden na 1 jaar regelmatig gemeenschap hebben niet gelukt zijn, neem dan contact met de huisarts op. Deze verwijst u dan naar de gynaecoloog voor verder onderzoek.
Meer informatie
Soa Aids Nederland
SOA-poliklinieken van de GGD
U kunt hier anoniem en veelal gratis onderzocht en behandeld worden, zonder dat u een verwijskaart van de huisarts nodig heeft.
Kijk voor de GGD bij u in de buurt onder de G in het telefoonboek van de dichtstbijzijnde grote stad (in Amsterdam heet de GGD: GG&GD); op de website www.soa.nl onder adressen; of bij www.ggd.nl
Drempelvrije poliklinieken van ziekenhuizen
Ook hier kunt u anoniem en gratis onderzocht en behandeld worden zonder dat u een verwijskaart van de huisarts nodig heeft. Ze zijn aanwezig in de academische ziekenhuizen (vaak op de polikliniek Dermatologie) van Amsterdam, Groningen, Leiden, Nijmegen, Rotterdam, Maastricht en Utrecht. Ook het Westeinde Ziekenhuis en het HagaZiekenhuis in Den Haag en het Havenziekenhuis in Rotterdam hebben zo’n polikliniek. Telefoonnummers vindt u onder adressen op www.soa.nl.
Aids-SOA-infolijn
U kunt ook voor informatie bellen naar de Aids-SOA-infolijn: tel. 0900-204 20 40 of
0900 - AIDSSOA.