Meer over chemotherapie bij hematologische aandoeningen
De schade aan de gezonde cellen is echter meestal tijdelijk en de bijwerkingen verdwijnen dan ook na afloop van de behandeling. De cellen in het lichaam die het meest gevoelig zijn voor cytostatica zijn het beenmerg, de haarzakjes, zaad- en eicellen, het slijmvlies in de mond en het spijsverteringskanaal.
- Symptomen als gevolg van een tekort aan gezonde bloedcellen door een vertraagde aanmaak in het beenmerg:
- Bloedarmoede als gevolg van een gebrek aan rode bloedcellen. Rode bloedcellen vervoeren zuurstof naar alle delen van het lichaam. Bij een tekort treden aanhoudende vermoeidheid, duizeligheid, bleekheid, of kortademigheid bij lichamelijke activiteiten op.
- Frequente of terugkerende infecties en langzame genezing, door het gebrek aan normale witte bloedcellen.
- Verhoogde kans op bloedingen of onverklaarbare blauwe plekken door een tekort aan bloedplaatjes. Bloedplaatjes helpen bij het stollen van bloed en het stelpen van bloedingen.
- Haaruitval door inwerking van de cytostatica op de haarzakjes. Of haaruitval optreedt, is afhankelijk van het type, de combinatie of de dosis chemotherapie die wordt gegeven.
- Misselijkheid en braken. Niet alle middelen veroorzaken deze bijwerkingen en door meer doeltreffende geneesmiddelen zijn deze bijwerkingen een veel minder groot probleem dan in het verleden.
- Diarree en constipatie. Omdat de cytostatica de cellen in de wanden van het spijsverteringskanaal beïnvloeden kan gedurende een periode diarree, maar ook constipatie optreden.
- Verlies van eetlust en veranderingen in uw smaakzintuigen. Sommige cytostatica veroorzaken in de eerste weken na de toediening een pijnlijke mond doordat zij inwerken op het slijmvlies van de mond en zweren veroorzaken.
- Effecten op de zenuwen in handen of voeten. Dit kan leiden tot tintelingen of gevoelloosheid, of een gevoel van spelden en naalden. Dit verschijnsel wordt perifere neuropathie genoemd.
- Effecten op het zenuwstelsel. Sommige cytostatica kunnen gevoelens van angst, onrust, duizeligheid, slaperigheid of hoofdpijn veroorzaken. Soms ervaart de patiënt een gevoel van concentratieverlies.
Cytostaticakuur
Meestal worden de cytostatica gedurende een aantal dagen of uren toegediend volgens een vastgesteld schema. Hierna volgt een rustperiode van een aantal weken of dagen waarin u geen cytostatica krijgt. Een dergelijk schema van toediening met daarna een rustperiode heet een cytostaticakuur. Zo'n kuur wordt enige malen herhaald.
