Aandoeningen Orthopedie

Niet-repareerbare peesscheur in de schouder

Rondom de schouder bevindt zich een groep van spieren die van groot belang is voor een goede pijnvrije functie van de schouder. Deze spiergroep heet de rotator cuff. Door slijtage, trauma (bijvoorbeeld door een ongeluk) of een combinatie daarvan kan in deze pezen een scheur (ruptuur) ontstaan. Dit kan pijn en krachtsverlies geven. 

De orthopeden van het St. Antonius Ziekenhuis zijn gespecialiseerd in het behandelen van een niet-repareerbare peesscheur in de schouder. Zij zien patiënten uit heel Nederland die deze aandoening hebben en in hun eigen ziekenhuis hiervoor niet kunnen worden behandeld.

Meer over de niet-repareerbare peesscheur in de schouder

Een scheur in de rotator cuff kan acuut ontstaan of een chronisch verloop hebben.

Acuut

Een acute scheur in de pezen van de rotator cuff ontstaat meestal door een trauma, zoals een val. Ook een plotselinge beweging, het dragen van een te zware last of het uit de kom schieten van de schouder (luxatie) kunnen een scheur veroorzaken.

Chronisch

Chronische (langer bestaande) scheuren geven meestal een sluipend begin van de klachten. Dergelijke scheuren ontstaan meestal pas boven de leeftijd van 50 tot 60 jaar. Oorzaken kunnen zijn: een val in het verleden, langdurige peesirritatie, herhaaldelijke overbelasting (microtraumata), ouderdom (degeneratie), slijtage of vervorming van het schoudergewricht. Het gaat vaak om een combinatie van factoren.

Symptomen

Rotator-cuffrupturen kunnen pijn en krachtsverlies veroorzaken. Soms is dit alleen aanwezig in de acute fase (de eerste 4 tot 6 weken na het ontstaan van een ruptuur), soms kunnen deze klachten ook chronisch zijn.

De klachten bij een cuffruptuur kunnen zijn:

  • Pijn bij het optillen van de arm, soms is het zelfs helemaal niet mogelijk om de arm op te tillen.
  • Verminderde kracht in de arm.
  • Het is niet mogelijk om het schoudergewricht te roteren. De kop die aan het bot van de bovenarm zit, kan niet draaien in de kom van de schouder.
  • Vaak nachtelijke pijn.

Een beschadiging van de rotator cuff betekent niet altijd dat er klachten zijn. Veel mensen van 60 jaar of ouder hebben een scheurtje in een van de pezen zonder dat ze pijn of functieverlies hebben.

Als een scheur in een van de pezen toch chronische klachten veroorzaakt, kan dit het gevolg zijn van een balansverstoring in de schouder veroorzaakt door de scheur; de groep spieren kan niet meer goed samenwerken, doordat een van de pezen is gescheurd. Hierdoor trekken de spieren die niet zijn beschadigd relatief hard aan de schouder en draait de schouderkop niet meer fraai centraal in het kommetje.

Toch zijn er veel mensen met een peesscheur, bij wie de schouder wel in balans is en die daardoor géén klachten hebben. Dit is dat ook de reden dat goede fysiotherapie, die gericht is op het weer in balans brengen van uw schoudergewricht, vaak erg effectief kan zijn bij de behandeling van pijn of krachtsverlies door een rotator-cuffruptuur.

Onderzoeken

Voor schouderklachten zijn er in ons ziekenhuis speciale schouderspreekuren, waarbij naast een orthopedisch chirurg ook een schoudergespecialiseerde fysiotherapeut aanwezig is. Bij uw bezoek aan de polikliniek vindt een intakegesprek en een lichamelijk onderzoek plaats. Daarnaast kan het nodig zijn röntgenfoto's, een echografie of een MRI te laten maken om de diagnose te kunnen stellen en u een uitgebreid behandeladvies te kunnen geven.

Schouderspreekuren

Op het schouderspreekuur kan naast een uitgebreid schouderonderzoek, ook direct een echo van de schouder worden gemaakt als dit noodzakelijk is. Hierdoor kan meestal bij het eerste bezoek al de diagnose gesteld worden. Dit scheelt enorm veel tijd. Tijdens dit spreekuur wordt u gezien door een fysiotherapeut en een orthopeed. Samen met u komen zij tot een behandeling op maat.

MRI

Onderzoek via magnetische technieken

Behandelingen

Niet repareerbaar betekent niet niet behandelbaar. De behandeling van uw klachten hangt af van uw leeftijd, de duur en intensiteit van de klachten, de oorzaak van de scheur en de scheur zelf. De behandeling kan bestaan uit een niet-operatieve (conservatieve) of een operatieve behandeling.

Conservatieve behandeling

Een rotator-cuffruptuur hoeft niet altijd behandeld te worden met een operatie. Een scheur in een van de pezen rond uw schoudergewricht groeit niet vanzelf vast, maar andere delen van de 'cuff' kunnen de functie van het gescheurde deel wel overnemen.

In eerste instantie zal de behandeling gericht zijn op het bestrijden van de pijn en de ontstekingsreactie (irritatie) in de schouder. Dit kan met rust, het aanpassen van belasting in het dagelijks leven, het koelen van de schouder en, als dit niet voldoende werkt,  eventueel met medicatie (een ontstekingsremmer, ook wel NSAIDs genoemd) of injectie.

Bij een injectie worden corticosteroïden (ontstekingsremmers) in de schouder gespoten. De duur van de werking van deze injecties is heel verschillend. Sommige mensen zijn hiermee lange tijd van hun klachten af. Wij zijn echter terughoudend met het veelvuldig injecteren van corticosteroiden, omdat herhaaldelijk gebruik van deze middelen schadelijk kan zijn voor het lichaam.

Fysiotherapie

Naast bovenstaande maatregelen verwijzen we ook vaak naar de schoudergespecialiseerde fysiotherapeuten van het St. Antonius Ziekenhuis, ook als u in het verleden al een keer een fysiotherapeutisch traject heeft doorlopen. De fysiotherapeut zal met oefeningen de pijn proberen te verlichten, de stabiliteit te vergroten en de niet-aangedane spieren te versterken.

Soms kan een combinatie van bovenstaande behandelmogelijkheden uitkomst bieden. Belangrijk is dat u uw arm blijft gebruiken om de schouder soepel te houden.

Operatieve behandeling

Bij een rotator cuff ruptuur wordt in eerste instantie gekeken of reparatie van de pezen noodzakelijk en nog mogelijk is. Meestal geeft een echo voldoende informatie, maar soms moet een MRI-scan gemaakt worden. Een MRI-scan geeft meer informatie over de kwaliteit van de pezen.

Als de scheur te groot is of als de pezen van slechte kwaliteit zijn, kunnen deze soms niet meer gehecht worden. Gelukkig zijn er dan nog andere mogelijkheden:

Superior capsular reconstruction (SCR)

Scheuren in een of meerdere pezen van de rotator cuff van de schouder worden normaal gesproken gerepareerd door deze terug op het bot te hechten. Als de scheur erg groot is of als de pees te zwak is, kan deze niet meer op de oorspronkelijke plek worden gehecht. Een cuff repair is dan niet mogelijk. Voor deze gevallen is er de superior capsular reconstructie.

Bij deze behandeling wordt tijdens een kijkoperatie het ‘gat’ in de gescheurde pees opgevuld door medisch bewerkt donorhuid in dit gat in te hechten. De orthopeden van het St. Antonius Ziekenhuis voeren deze vernieuwende ingreep sinds 2017 uit.

Reversed schouder prothese

Als het niet meer mogelijk is de pezen te herstellen of een SCR uit te voeren, kan in sommige gevallen een omgekeerde schouderprothese worden geplaatst. Bij deze prothese wordt een kop op de oorspronkelijke kom geplaatst en een kom op de plaats van de kop. Het voordeel hiervan is dat de gescheurde rotator cuff nu niet meer nodig is om de schouder te kunnen heffen. De deltaspier (musculus deltoideus) neemt deze functie over.

Latissimus dorsi transpositie (L’Episcopo)

Als het niet meer mogelijk is de pezen die de schouder naar buiten draaien te herstellen, kunnen we in sommige gevallen een latissimus dorsi transpositie uitvoeren.

De ‘musculus latissimus dorsi’ is de brede rugspier. ‘Musculus’ betekent spier, ‘transpositie’ betekent verplaatsen. De brede rugspier hecht aan op de rug en (met een pees) aan het bot van de bovenarm. Bij deze operatie maken we de peesaanhechting van de brede rugspier aan de bovenarm los en verplaatsen we deze naar de bovenzijde van de schouderkop. Hier hechten we de pees vast op het tuberculum majus; dit is het grote uitsteeksel van de schouderkop. Door het verplaatsen van de pees krijgt de brede rugspier een andere functie. De brede rugspier kan nu een gedeelte van de functie van de afgescheurde rotator cuff overnemen.

TenCure trial

Jaarlijks worden er in Nederland veel patiënten behandeld vanwege schouderklachten. In een groot deel van de gevallen gaat het om een scheur in de pees van een van de schouderspieren (rotator cuff). Deze scheuren kunnen via een kijkoperatie in de schouder met behulp van hechtingen of kleine ankers worden hersteld. Na het herstellen van de scheur bestaat de kans dat de pees opnieuw scheurt door een slechte kwaliteit van de pees. Echter, ondanks het opnieuw scheuren zien wij dat patiënten er gek genoeg wel op vooruit gaan wat betreft pijn en functie van de schouder.

Bij rotator cuff scheuren lijkt veelal de lange bicepspees ook aangedaan. Dit zou een van de verklaringen kunnen zijn waarom patiënten pijnklachten ervaren bij rotator cuff scheuren. Het enkel doorknippen van deze pees in de schouder lijkt in sommige studies (wetenschappelijke experimenten) vergelijkbare resultaten te geven als het repareren van de rotator-cuffscheuren.

Cuffrepair

Operatie aan een scheur in een pees, spier of het gewrichtskapsel van de schouder

Expertise en ervaring

  • Onze orthopeden en fysiotherapeuten zijn gespecialiseerd in het behandelen van schouderklachten, waaronder een niet-repareerbare peesscheur in de schouder. Orthopeden van het St. Antonius Ziekenhuis behandelen patiënten uit heel Nederland die deze aandoening hebben en in hun eigen ziekenhuis hiervoor niet kunnen worden behandeld.
  • Door de nauwe samenwerking op de schouderspreekuren is het vaak mogelijk bij het eerste bezoek al een diagnose te stellen.
  • De effectiviteit van de behandelingen in het St. Antonius Ziekenhuis zijn te danken aan teamwerk. Naast de orthopeden en fysiotherapeuten werken we ook nauw samen met de musculo-skeletaal radiologen; dat zijn radiologen die gespecialiseerd zijn in het bewegingsapparaat. Ook fysiotherapeuten van het Schoudernetwerk, pijnbestrijding en de eerstelijns revalidatiecentra zijn enorm betrokken.
  • Onze schoudergespecialiseerde orthopeden en fysiotherapeuten geven scholing aan huisartsen en fysiotherapeuten in de regio.
  • Onze schouderorthopeden zijn instructeurs van de Advanced Shoulder Course van de Nederlandse Vereniging voor Artroscopie.
  • Het specialisme Orthopedie van het St. Antonius Ziekenhuis loopt in Nederland voorop bij de (operatieve) behandelingen aan de schouder.

Meer informatie

Op 3 juli 2019 verscheen in het AD een artikel over de schouderpoli van het St. Antonius Ziekenhuis.

Wilt u meer weten of een afspraak maken? Neem dan contact op met de poli Orthopedie.

Gerelateerde informatie

Code ORT 99-A

Terug naar boven